X-Ray: wat het is, typen, voorbereiding en risico’s (2024)

Overzicht

Wat is een röntgenonderzoek?

Een röntgenonderzoek (ook wel een röntgenfoto genoemd) is een vorm van medische beeldvorming (radiologie) die afbeeldingen maakt van uw botten en zachte weefsels, zoals organen. Röntgenstralen gebruiken veilige hoeveelheden straling om deze foto’s te maken. De afbeeldingen helpen uw provider om aandoeningen te diagnosticeren en behandelingen te plannen.

Meestal gebruiken providers röntgenfoto’s om te zoeken naar fracturen (gebroken botten). Maar röntgenfoto’s kunnen zorgverleners helpen bij het diagnosticeren van een breed scala aan verwondingen, aandoeningen en ziekten. Röntgenfoto’s zijn een veilige en effectieve manier voor zorgverleners om uw gezondheid te evalueren.

Wie heeft er misschien een röntgenfoto nodig?

Mensen van alle leeftijden, inclusief baby’s, kunnen een röntgenfoto krijgen. Als er een kans is dat u zwanger bent, vertel dit dan aan uw leverancier voordat u een röntgenfoto krijgt. Straling van een röntgenfoto kan uw foetus schaden.

Uw provider kan een röntgenfoto bestellen om:

• Controleer op een gebroken bot (fractuur).
• Identificeer de oorzaak van symptomen, zoals pijn en zwelling.
• Zoek naar vreemde voorwerpen in je lichaam.
• Zoek naar structurele problemen in uw botten, gewrichten of zachte weefsels.
• Plannen en evalueren van behandelingen.
• Zorg voor routinematige screenings voor kanker en andere ziekten.

Wat zijn de soorten röntgenonderzoeken?

Verschillende soorten röntgenfoto’s maken foto’s van verschillende gebieden in uw lichaam. Sommige röntgenfoto’s gebruiken contrastmateriaal (ook bekend als kleurstof) om de beelden duidelijker te maken. Enkele van de meest voorkomende soorten röntgenfoto’s zijn:

• Abdominale röntgenfoto: Deze röntgenfoto toont beelden van uw nieren, maag, lever en blaas. Het helpt zorgverleners bij het diagnosticeren van aandoeningen zoals nierstenen en blaasstenen. Er zijn enkele speciale soorten röntgenfoto’s van de buik, zoals een bariumklysma, die speciale kleurstoffen (contrast genoemd) gebruiken om delen van het spijsverteringsstelsel te evalueren.
• Botröntgenfoto: Uw leverancier gebruikt een botröntgenonderzoek om gebroken botten (fracturen), ontwrichte gewrichten en artritis te zien. Afbeeldingen van botröntgenfoto’s kunnen ook tekenen van botkanker of infectie vertonen. Een röntgenfoto van de wervelkolom kijkt naar de botten en weefsels in de wervelkolom.
• Röntgenfoto van de borst: Deze test zoekt naar afwijkingen in het hart, de longen en botten in de borst, zoals longontsteking.
• tandheelkundige röntgenfoto: Met regelmatige tandheelkundige röntgenfoto’s kan uw leverancier uw tanden en tandvlees evalueren, op infectie zoeken en controleren op gaatjes.
• fluoroscopie: Een fluoroscopie toont bewegende beelden van organen en zachte weefsels (zoals uw darmen). Uw provider ziet uw organen in beweging op een scherm (zoals een röntgenfilm). Bij GI-röntgenonderzoeken wordt vaak fluoroscopie gebruikt.

• CT-scan (computertomografie): een radiologisch onderzoek waarbij röntgenstralen en een computer worden gebruikt om dwarsdoorsnedebeelden van botten, organen en weefsels te maken. Dit is een donutvormige machine waar je doorheen glijdt terwijl hij foto’s maakt.

• mammogram: Aanbieders gebruiken mammogrammen om röntgenfoto’s van borstweefsel te maken, borstknobbels te evalueren en borstkanker te diagnosticeren.

Wat is een röntgenfoto met contrastmateriaal?

Sommige röntgenfoto’s gebruiken contrastmateriaal (ook wel contrastmiddel of kleurstof genoemd). Het contrastmateriaal wordt geleverd als een vloeistof, poeder of pil. Uw leverancier geeft u het contrastmateriaal vóór de röntgenfoto. Afhankelijk van het type röntgenfoto kunt u het contrastmiddel krijgen:

• Oraal (via de mond).
• Via een injectie zoals bij een intraveneuze (IV) injectie.
• Door het in uw rectum te steken (klysma).

Wanneer uw leverancier u de kleurstof via een IV-injectie geeft, kunt u zich een tijdje rood of warm voelen. Sommige mensen ervaren een metaalachtige smaak in hun mond. Deze bijwerkingen verdwijnen binnen een paar minuten.

Het contrastmiddel verandert de manier waarop zachte weefsels en andere structuren op een röntgenonderzoek verschijnen, zodat uw leverancier ze in meer detail kan zien.

Testdetails

Hoe werkt een röntgenonderzoek?

Een röntgenfoto stuurt stralen door je lichaam. Stralingsstralen zijn onzichtbaar en je kunt ze niet voelen. De stralen gaan door je lichaam en creëren een beeld op een röntgendetector in de buurt.

Terwijl de stralen door je lichaam gaan, absorberen botten, zachte weefsels en andere structuren straling op verschillende manieren. Vaste of dichte objecten (zoals botten) absorberen straling gemakkelijk, zodat ze op de afbeelding helderwit lijken. Zachte weefsels (zoals organen) absorberen straling niet zo gemakkelijk, dus verschijnen ze in grijstinten op de röntgenfoto.

Hoe bereid ik me voor op een röntgenfoto?

Vertel uw zorgverlener over uw gezondheidsgeschiedenis, allergieën en eventuele medicijnen die u gebruikt. Als u zwanger bent, denkt dat u zwanger bent of borstvoeding geeft (borstvoeding), vertel dit dan aan uw leverancier voordat u een röntgenfoto krijgt.

U hoeft meestal niets te doen om u voor te bereiden op een botröntgenfoto. Voor andere soorten röntgenfoto’s kan uw provider u vragen om:

• Vermijd het gebruik van lotions, crèmes of parfum.
• Verwijder metalen voorwerpen zoals sieraden, haarspelden of gehoorapparaten.
• Stop enkele uren van tevoren met eten of drinken (voor GI-röntgenfoto’s).
• Draag comfortabele kleding of trek een toga aan voor de röntgenfoto.

Wat kan ik verwachten tijdens een röntgenfoto?

Afhankelijk van het type röntgenfoto, zal uw zorgverlener u vragen om op een tafel te gaan zitten, staan ​​of liggen. Uw leverancier kan een loden schort gebruiken om delen van uw lichaam te bedekken die niet geröntgend hoeven te worden.

Tijdens de röntgenfoto kan uw zorgverlener uw lichaam of ledematen in verschillende posities bewegen en u vragen stil te blijven. Mogelijk moet u uw adem een ​​paar seconden inhouden, zodat de beelden niet wazig worden.

Soms kunnen kinderen niet lang genoeg stil blijven zitten om duidelijke beelden te maken. De zorgverlener van uw kind kan het gebruik van een veiligheidsgordel aanbevelen tijdens een röntgenfoto. De fixatie (of startonderbreker) helpt uw ​​kind stil te blijven zitten en vermindert de noodzaak voor herkansingen. De boeien doen geen pijn en zijn niet schadelijk voor uw kind.

Wat kan ik verwachten na een röntgenfoto?

Als u vóór uw röntgenfoto contrastkleurstof heeft gekregen, moet u veel water drinken om het contrastmiddel uit uw lichaam te spoelen. Sommige mensen hebben bijwerkingen van contrastkleurstof, waaronder:

• Misselijkheid of braken.

• Maagkrampen of diarree.

• Hoofdpijn.

• In zeldzame gevallen kunnen allergische reacties op contrastmiddelen optreden. Mensen met allergieën of astma hebben meer kans op een allergische reactie op contrastkleurstof. Praat met uw leverancier over uw risico op een reactie en bel uw leverancier meteen als u ongebruikelijke symptomen heeft.

Wat zijn de risico’s van een röntgenfoto?

Hoewel röntgenstraling gebruik maakt van straling (die kanker en andere gezondheidsproblemen kan veroorzaken), is er een laag risico op overmatige blootstelling aan straling tijdens een röntgenfoto. Sommige röntgenstralen gebruiken hogere stralingsdoses dan andere. Over het algemeen zijn röntgenfoto’s veilig en effectief voor mensen van alle leeftijden.

Straling van een röntgenfoto kan uw foetus schaden. Als u zwanger bent, kan uw leverancier een ander beeldvormend onderzoek kiezen, zoals MRI of echografie.

Resultaten en follow-up

Wanneer moet ik de resultaten van mijn röntgenfoto weten?

Resultaten van een botröntgenfoto zijn meestal meteen klaar. Uw zorgverlener kan uw resultaten na de röntgenfoto met u delen. Resultaten van andere soorten röntgenfoto’s (zoals een GI-test) kunnen langer duren. Praat met uw provider over wanneer u resultaten kunt verwachten.

Wanneer moet ik mijn arts bellen?

Allergische reacties op contrastmiddelen zijn zeldzaam. Symptomen kunnen tot een dag of twee na de röntgenfoto verschijnen. Als u vóór uw röntgenfoto contrastmateriaal heeft gekregen, neem dan contact op met uw leverancier als u:

• Huiduitslag, netelroos of jeuk.

• Hoofdpijn.
• Misselijkheid of braken.
• Problemen met ademhalen of kortademigheid.

Röntgenfoto’s helpen uw zorgverlener uw gezondheid te evalueren, een nauwkeurige diagnose te stellen en behandelingen te plannen. Vertel uw leverancier vóór een röntgenfoto of u mogelijk zwanger bent. Röntgenfoto’s zijn een veilig, effectief hulpmiddel dat aanbieders gebruiken om u te helpen zich beter te voelen en gezond te blijven.